17 Kasım Azerbaycan’ın Milli Diriliş Günü Kutlu Olsun

Sovyet Sosyalist Cumhuriyetleri Birliğinin 1900’lü yıllardan 1988 yılına kadarki demografik değişim politikaları neticesinde Azerbaycan’ın Karabağ bölgesi ve onun etrafında yaşayan Ermenileri kışkırtmasıyla bölgeye yerleştirilen Ermeniler tarafından Azerbaycan karşıtı ayaklanmalar başladı. SSCB’nin politikasının bir sonucu olarak, 1988 yılının Kasım-Aralık ayında Bakü’de 20. yüzyılın ilk büyük Sovyet karşıtı halk hareketi Azerbaycan’da gerçekleşmiştir. 1988 yılının 17 Kasım tarihinde Bakü’nün ana meydanı olan Azatlık Meydanı’nda eski adıyla Lenin Meydanı olarak bilinen Azerbaycan halkının uzun soluklu mitingleri başlamıştır. Azatlık söyleyişleri başlayan mitingler 17 Kasım 1988 tarihinde başladı ve 1989 yılına kadar sürdü. Bu hareket Azerbaycan’ın bağımsızlığına giden büyük bir yolun başlangıcı niteliğindeydi.

Azerbaycan’da başlayan bu mitingler bir ulusal kurtuluş hareketi olarak dünya devletleri tarafından nitelendirilmekteydi ve Cumhuriyetin bağımsızlığının ana unsuru olarak kabul edilmektedir. 1989 yılında Azerbaycan halkı “Yılın halkı” olarak ilan edilmesi olayı yaşanmıştır. 25 Aralık 1989 tarihinde Newsweek dergisinin sayısının ön kapağında “Özgürlüğü savunan, Yılın İnsanları” yazıyordu. Derginin ön görselinde ise Bakü’nün Azatlık meydanındaki insanları resmi gösterilmiştir ve üzerinde “Yılın İnsanları” yazmaktadır. Fakat Newsweek dergisinde Azerbaycan’ın “Yılın Milleti” ilan edilmesi veya genel olarak Azerbaycan hakkında hiçbir şey yazılmadığını söyleye biliriz. Dergi 1989 yılında dünya çapında protestolara katılan herkesi genel olarak “Yılın İnsanları” ilan etti ve belirtilen o sayıda Polonya, Çin, Macaristan, Baltık ülkeleri ve Almanya ile ilgili yazılar yer almaktaydı. Fakat Azerbaycan’a dair herhangi bir kelime dahi edilmemişti sadece derginin kapağındaki fotoğraf, Bakü’deki protestonun varlığını ifade ediyordu. Bu fotoğrafın seçilme sebeplerine baktığımız zaman ise, Bakü fotoğrafında gerek insan kitlesini gerekse de komünizmin ana figürlerinden biri olarak bilinen Lenin’in heykelini içermesiydi. Bakü’deki mitinglerdeki insan sayısı bakımından dünyanın en büyükleri arasında yer almasıdır. 17 Kasım 1990 tarihinde Nahçıvan Özerk Cumhuriyeti Yüksek Şurasının ilk oturumu yapılarak Özerk cumhuriyetin adından “Sovyet” ve “sosyalist” kelimeleri çıkarılmış ve İmparatorluğun henüz tarihten silinmediği bir dönemde, Nahçıvan’ın adından “Sovyet” ve “Sosyalist” kelimelerinin çıkarılması, bağımsızlığımıza kavuşma yolunda çok büyük bir tarihi adımdı diyebiliriz.

Azerbaycan’ın Umum milli lideri Haydar Aliyev, milli devletimizin ihyasına yönelik ilk büyük adımı atmış oldu. Ulu önder Haydar Aliyev’in başkanlığındaki tarihi oturumda Özerk Cumhuriyetin devlet sembolleri konusu da tartışılmış ve Halk Temsilcilerinin düşünce ve görüşleri alınmasının ardından üç renkli bayrağın devlet sembolü olarak kabul edilmesine ilişkin teklif sunulmuştur. Böylelikle Azerbaycan Halk Cumhuriyeti’nin üç renkli bayrağının resmi devlet bayrağı olarak karar veren kurul, onun devlet bayrağı olarak kabulü için Azerbaycan Yüksek Sovyet’ine dilekçe verdi. Böylece millî dirilişten bağımsızlığa giden o tarihi yolun başlangıcı atılmış oldu.

1991 yılının 18 Ekim tarihinde Azerbaycan Cumhuriyetinin devlet bağımsızlığının yeniden tesis edildiği açıklandı. Kısa sürede Azerbaycan Cumhuriyeti’nin bağımsızlığı için gerçek bir tehdit oluşturan SSCB askeri birlikleri Azerbaycan’dan çıkartıldı. Ulusal Uyanış veya Diriliş (Milli Dirçəliş Günü) Günü 17 Kasım 1992’de ilan edilmiştir. Azerbaycan Cumhuriyeti Diaspora Bakanlığının KİAMP- Türkiye Cumhuriyeti Genel Koordinatörlüğü olarak halkımızın 17 Kasım Diriliş gününü kutlarız.

Sayglarımızla

KİAMP-Karabakh is Azerbaijan Milli Platformu Türkiye Cumhuriyeti Genel Koordinatörlüğü